Er bestaan enkele misverstanden over de theorie en benadering van de RET. Eén van die misverstanden gaat over het idee dat de RET nogal “rationeel” is en dat dat zou betekenen dat er niet of nauwelijks plaats is voor negatieve gevoelens, dat we negatieve emoties moeten wegdenken o.i.d. De RET wil dat juist niet promoten! Sterker nog, het is juist gezond om negatieve gevoelens te ervaren in lastige of verdrietige situaties. Negatieve emoties in moeilijke situaties kunnen ons helpen om adequaat te reageren, emoties motiveren ons ook om waar nodig en mogelijk iets aan een situatie te veranderen.
Adequate vs. niet-adequate reakties.
Binnen RET wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen negatieve emoties die ‘passend’ zijn – adequaat – in een situatie, en negatieve emoties die buiten proporties lijken – niet adequaat – waardoor we blokkeren. Geirriteerd zijn bv. wanneer dingen op het werk niet lopen zoals we het graag zouden zien is een adequate reactie. Maar als we daarover in woede uitbarsten, is dat minder adequaat; de mogelijkheid om dan goed en probleemoplossend te reageren wordt dan gemakkelijk geblokkeerd. We reageren bijv. impulsief of agressief, zonder erbij na te denken. Zo ook is het adequaat en normaal om zenuwachtig of bezorgd te zijn in een situatie waarin je een belangrijke prestatie moet leveren, maar heftige angst blokkeert en kan voor slapeloze nachten zorgen. Tot slot is verdriet voelen in een situatie waarin je iets verliest (een belangrijke naaste, een leuke baan) heel adequaat, het gaat tegen je werken en wordt inadequaat wanneer je in een depressie belandt.
Leren verdragen
We kunnen leren om een onderscheid te maken tussen adequate reakties en minder adequate reakties en emoties. Met behulp van de RET hoef je vervolgens alleen op deze laatste te focussen wat betreft veranderen, de adequate negatieve emoties blijven intact. Dat betekent overigens ook dat de RET je zou aanmoedigen om passende, adequate negatieve emoties te voelen en te leren verdragen wanneer je bijv. een te onverschillige houding hebt ontwikkeld!